ગરીબ માતાએ મોકલી દીધો અનાથાશ્રમમાં, ટોપલીઓ વેચી, પટાવાળા બન્યા, પછી મહેનતે બદલી નાખ્યું નસીબ અને બની ગયા IAS

• મોટા ભાગના લોકો પોતાની નિષ્ફળતાનો દોષ ભાગ્યને માથે નાખે છે. તેઓ માને છે કે નસીબના અભાવે તેઓ ખરાબ પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે પરંતુ જ્યારે તે જ લોકોમાંથી મોહમ્મદ અલી શિહાબ બહાર આવે છે ત્યારે દુનિયાને ખબર પડે છે કે નસીબના લખાણને પણ સાચી લગન અને મહેનતથી બદલી શકાય છે. આ નામ એ વ્યક્તિનું છે જેણે પોતાની સફળતાને ગરીબીના જડબામાંથી ખેંચી હતી. તો ચાલો એ વ્યક્તિ વિશે વાત કરીએ કે જેના ભાગ્યએ તેમને બાળપણ અનાથાશ્રમમાં વિતાવવા માટે મજબૂર કર્યું હતું પરંતુ તેમની સખત મહેનતે તેમને IAS ઓફિસરના પદ પર બેસાડ્યાઃ

• અનાથાશ્રમમાં જીવન શરૂ થયું
• કેરળના મલપ્પુરમ જિલ્લાના એક ગામમાં એડવાન્નપારામાં જન્મેલા મોહમ્મદ અલી શિહાબનો જન્મ ગરીબીના અભિશાપ સાથે થયો હતો. ઘરની આર્થિક સ્થિતિ એટલી નબળી હતી કે નાની ઉંમરે જ શિહાબે તેના પિતા સાથે સોપારી અને વાંસની ટોપલીઓ વેચવાનું શરૂ કર્યું. આનાથી ઘરને કોઈક રીતે મદદ મળી પરંતુ આ સહારો પણ ત્યારે છીનવાઈ ગયો જ્યારે શિહાબના પિતાનું 1991માં લાંબી બીમારીના કારણે આ દુનિયામાંથી નિધન થઈ ગયું. આ સમયે શિહાબ એટલો નાનો હતો કે તે ઘરની સંભાળ રાખવા માટે એકલા કોઈ કામ પણ કરી શકતો ન હતો. પિતાના ગયા પછી પાંચ બાળકોના ભરણપોષણની જવાબદારી તેની માતા પર આવી ગઈ. માતા ન તો ભણેલી હતી અને ન તો તેને એવું કોઈ કામ મળતું હતું કે જેથી તે પોતાના બાળકોનું ધ્યાન રાખી શકે.

• ગરીબીના કારણે માતા પોતાના બાળકોને ખવડાવી પણ શકતી ન હતી. માતા ક્યારેય પોતાના બાળકોને પોતાનાથી અલગ કરી શકતી નથી પરંતુ જ્યારે તે તેમને ભૂખથી રડતા જુએ છે ત્યારે તેને સાચું કે ખોટું કંઈ સમજાતું નથી. આવું જ કંઈક શિહાબની માતા સાથે થયું હતું. અનાજથી મોહિત થયેલી શિહાબની ગરીબ માતાએ ભૂખ છોડી દીધી અને પોતાના બાળકોને અનાથાશ્રમમાં મૂકી દીધા અને વિચાર્યું કે ઓછામાં ઓછું તેમને ત્યાં પૂરતું ભોજન મળશે. અનાથાશ્રમ વિશે લોકો ભલે ગમે તે વિચારે પરંતુ શિહાબ માટે આ અનાથાશ્રમ વરદાન સમાન સાબિત થયું. અહીં તેને પેટ ભરવા માટે માત્ર ખોરાક જ મળ્યો નહી પરંતુ તે રસ્તો પણ મળ્યો જે તેનું જીવન બદલી નાખશે. અહીં રહેતા શિહાબનું ધ્યાન ભણતરમાં લખવા તરફ ગયું અને સારી વાત એ હતી કે તે અભ્યાસમાં ત્યાં હાજર અન્ય બાળકો કરતાં હોંશિયાર નીકળ્યો.

• 10 વર્ષ વીતી ગયા
• શિહાબ આ અનાથાશ્રમમાં 10 વર્ષથી રહ્યો હતો. આ દરમિયાન તેણે એક બુદ્ધિશાળી વિદ્યાર્થી તરીકે સૌનું ધ્યાન ખેંચ્યું. અનાથાશ્રમ ભલે સામાન્ય શાળાઓ જેટલું પરફેક્ટ ન હોય પરંતુ શિહાબ જે પરિસ્થિતિમાંથી બહાર આવ્યો હતો તે પ્રમાણે આ જગ્યા તેના માટે સ્વર્ગથી ઓછી નહોતી. અહીં રહેતી વખતે તેણે જે શિસ્ત શીખી હતી તેના કારણે તેનું જીવન ગોઠવવામાં ઘણી મદદ મળી હતી. અહીં રહેતા શિહાબે પોતાને એટલો સક્ષમ બનાવ્યો કે UPSC પાસ કરવા ઉપરાંત તેણે વિવિધ સરકારી એજન્સીઓ દ્વારા લેવામાં આવતી 21 પરીક્ષાઓ પણ પાસ કરી. આ દરમિયાન તેણે વન વિભાગ, જેલ વોર્ડન અને રેલ્વે ટિકિટ એક્ઝામિનર વગેરેની જગ્યાઓ માટે પરીક્ષા આપી હતી. શિહાબ 25 વર્ષનો હતો જ્યારે તેણે સિવિલ સર્વિસની પરીક્ષા આપવાનું સ્વપ્ન જોવાનું શરૂ કર્યું.

• પરંતુ યુપીએસસીની પરીક્ષા આપતા પહેલા જ શિહાબે ઘણા કામ કર્યા. તેણે SSLCની પરીક્ષા સારા માર્ક્સ સાથે પાસ કરી અને ટીચર ટ્રેનિંગ કોર્સ કર્યો ત્યારબાદ તેને ટીચરની નોકરી મળી. તે પછી તેણે સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓની તૈયારી શરૂ કરી. મીડિયા સાથે વાત કરતા શિહાબે પોતાના સંઘર્ષના દિવસોને યાદ કરતા કહ્યું કે, "જ્યારે તે અનાથાશ્રમમાં હતો ત્યારે તે મોડી રાત સુધી અભ્યાસ કરતો હતો. આ દરમિયાન શિહાબ અંદરના દીવાના પ્રકાશમાં માથા પર ચાદર પહેરીને અભ્યાસ કરતો હતો જેથી અન્ય સાથીઓની ઊંઘમાં ખલેલ ન આવે. આ સંઘર્ષના દિવસો દરમિયાન, શિહાબે એક ખાનગી ઓફિસમાં પટાવાળાની સાથે હોટલમાં હેલ્પર ક્લાર્ક અને મોટર ઓપરેટર તરીકે પણ કામ કર્યું.

• સપનું પૂરું થયું
• આ પછી યુપીએસસીની પરીક્ષા આપવાની સફર શરૂ થઈ પરંતુ આ સફર એટલી સરળ ન હતી જેટલી આજે જણાવવામાં આવે છે. સિવિલ સર્વિસ પરીક્ષાના પહેલા બે પ્રયાસોમાં શિહાબને તેના હાથમાં માત્ર નિષ્ફળતા જ મળી હતી. પરંતુ તેણે હાર ન માની અને પ્રયાસ ચાલુ રાખ્યો. છેવટે એક વર્ષ આવી ગયું જ્યારે એક ગરીબ પાન વેચનાર પિતા અને એક લાચાર માતાનો પુત્ર તેનું સ્વપ્ન પૂર્ણ કરવામાં સફળ થયો. શિહાબે 2011માં ત્રીજા પ્રયાસમાં UPSC પરીક્ષા પાસ કરી હતી. અહીં તેને ઓલ ઈન્ડિયા 226મો રેન્ક મળ્યો. અંગ્રેજીમાં એટલું સારું ન હોવાને કારણે, શિહાબને ઇન્ટરવ્યુ દરમિયાન અનુવાદકની જરૂર હતી ત્યારબાદ તેણે 300 માંથી 201 માર્ક્સ મેળવ્યા. આ પછી શિહાબનું પોસ્ટિંગ નાગાલેન્ડના કોહિમામાં થયું.