દ. આફ્રિકાના અબજોપતિ યુપીના ગુપ્તા બ્રધર્સની ધરપકડ, જેના કારણે એક રાષ્ટ્રપતિને આપવું પડ્યું રાજીનામું

• દક્ષિણ આફ્રિકાના ટોચના ઉદ્યોગપતિ અને અબજોપતિ ગુપ્તા બંધુઓની ધરપકડના સમાચાર આવી છે. ગુપ્તા બંધુઓની દુબઈથી ધરપકડ કરવામાં આવી છે. ગુપ્તા પરિવારના બે ભાઈઓ રાજેશ ગુપ્તા અને અતુલ ગુપ્તાની સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE)માં ધરપકડ કરવામાં આવી હોવાના અહેવાલ છે. જો કે ત્રીજા ભાઈ અજય ગુપ્તા વિશેની માહિતી સ્પષ્ટ નથી કે તેની ધરપકડ કરવામાં આવી છે કે નહીં.

• પિતા સહારનપુરમાં કરિયાણાની દુકાન ચલાવતા હતા
• આજે જેલના સળિયા પાછળ પહોંચેલા ગુપ્તા બંધુઓ દક્ષિણ આફ્રિકાના વેપારી જગતમાં બોલબાલા હતી. ત્રણેય ભાઈઓ અજય ગુપ્તા, અતુલ ગુપ્તા અને રાજેશ ગુપ્તા મૂળ ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુરના છે. ત્રણેય ભાઈઓ 1993માં દક્ષિણ આફ્રિકા પહોંચ્યા હતા. દક્ષિણ આફ્રિકામાં આ ત્રણેય ભાઈઓની એક વિશાળ બિઝનેસ સામ્રાજ્યની વાર્તા એકદમ ફિલ્મી છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે તેમના પિતા શિવકુમાર ગુપ્તા સહારનપુરના રાણીબજારમાં સ્થિત રાયવાલા માર્કેટમાં રાશનની દુકાન ચલાવતા હતા તેઓ મસાલાના જાણીતા વેપારી હતા.

• સહારનપુરથી દક્ષિણ આફ્રિકા પહોંચ્યા
• આ ત્રણેય ભાઈઓનું બાળપણ સહારનપુરમાં જ વીત્યું હતું. ત્રણેય ભાઈઓ અભ્યાસમાં ઝડપી હતા. પિતા શિવકુમારે તેમના મધ્યમ પુત્ર અતુલ ગુપ્તાને 1985માં અભ્યાસ માટે દિલ્હી મોકલ્યા હતા. અભ્યાસ બાદ અતુલે દિલ્હીની હયાત હોટલમાં થોડા દિવસ કામ કર્યું અને અહીંથી દક્ષિણ આફ્રિકા ગયો. તીક્ષ્ણ મગજથી અતુલે જલ્દી ઓળખ બનાવી. રંગભેદના યુગમાંથી બહાર આવી રહેલા દક્ષિણ આફ્રિકામાં અપાર વ્યાપારી ક્ષમતા છે. અતુલ ગુપ્તાએ સૌથી પહેલા અહીં પોતાનો નાનો બિઝનેસ શરૂ કર્યો. જેમ જેમ ધંધો આગળ વધતો ગયો તેમ તેમ અતુલે તેના બે ભાઈ અજય અને રાજેશને પણ દક્ષિણ આફ્રિકા બોલાવ્યા.

• કોમ્પ્યુટરથી શરૂઆત કરી, કરોડપતિ બન્યા
• અતુલ ગુપ્તાએ 1993માં દક્ષિણ આફ્રિકામાં સહારા કોમ્પ્યુટર્સ શરૂ કરીને સામ્રાજ્ય બનાવવાની દિશામાં પહેલું મોટું પગલું ભર્યું. શરૂઆતમાં ધંધો ઘણો નાનો હતો પરંતુ ત્રણેયની મહેનત રંગ લાવી અને ગુપ્તા બંધુઓનો કોમ્પ્યુટર બિઝનેસ સમગ્ર દક્ષિણ આફ્રિકામાં ફેલાયેલો હતો. એટલું જ નહીં ટૂંક સમયમાં જ તેની કંપની દક્ષિણ આફ્રિકાની નંબર વન કંપની બની ગઈ. તે પછી ગુપ્તા બંધુઓએ કોલ એન્ડ ગોલ્ડ માઇનિંગમાં પણ હાથ અજમાવ્યો. ગુપ્તા બંધુઓએ મીડિયાના વ્યવસાયમાં પણ હાથ અજમાવ્યો અને દક્ષિણ આફ્રિકામાં ન્યૂ એજ નામનું અખબાર શરૂ કર્યું. આ પછી ગુપ્તા બ્રધર્સ દક્ષિણ આફ્રિકામાં અનેક ન્યૂઝ ચેનલોના માલિક બની ગયા.

• દ.આફ્રિકન રાજકારણમાં દખલગીરી
• 1994 માં ગુપ્તા બ્રધર્સ દ્વારા 1.4 મિલિયન રેન્ડ સાથે કંપની શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ પછી કંપની આગામી ત્રણ વર્ષમાં 97 મિલિયન રેન્ડ બની ગઈ. એક સમયે ત્રણેય ભાઈઓ દક્ષિણ આફ્રિકાના બિઝનેસ જગતમાં મોટું નામ બની ગયા હતા. જો કે ગુપ્તા બંધુઓના રાજકીય સંબંધોએ ધંધાકીય સામ્રાજ્યને ઢાંકી દીધું હતું. ગુપ્તા બંધુઓના દક્ષિણ આફ્રિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ જેકબ ઝુમા સાથે ખૂબ જ નજીકના સંબંધો હતા.

• રાજકારણ તેને આકાશમાંથી જમીન પર લાવ્યું
• ગુપ્તા બંધુઓનો ખરાબ સમય 2016માં શરૂ થયો જ્યારે તત્કાલિન નાયબ નાણા મંત્રી મસોબિસી જોનાસે આરોપ લગાવ્યો કે ગુપ્તાઓએ તેમને નાણાં મંત્રી બનાવવાનું વચન આપ્યું હતું. આ પછી ગુપ્તા બંધુઓ પર આરોપ લાગ્યો કે તેઓ જેકબ જુમા સાથેના સંબંધોનો ઉપયોગ ખોટા માર્ગે બિઝનેસ વધારવા માટે જ નહીં પરંતુ રાજકારણમાં પણ હસ્તક્ષેપ કરવા લાગ્યા. આ વિવાદ એ હદે વધી ગયો કે એક સમયે દક્ષિણ આફ્રિકામાં ખૂબ જ લોકપ્રિય રહેલા પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ જેકબ ઝુમાને આ ભાઈઓના કારણે પોતાની ખુરશી ગુમાવવી પડી હતી.

• ગુપ્તા બંધુઓ આફ્રિકાથી દુબઈ ભાગી ગયા હતા
• આ પછી ગુપ્તા બંધુઓ પર સરકારી તપાસ કડક થતી ગઈ. વર્ષ 2018માં પોલીસે દક્ષિણ આફ્રિકામાં ગુપ્તા પરિવારના અનેક સ્થળો પર દરોડા પાડ્યા હતા. પરિવાર પર આરોપ હતો કે તેઓ રાષ્ટ્રપતિ સાથેના તેમના સંપર્કોનો લાભ લઈને અનેક સરકારી કોન્ટ્રાક્ટ જીતવા અને મંત્રીઓની નિમણૂંકમાં પણ દખલ કરે છે. પકડ કડક થતા જોઈને ત્રણેય ભાઈઓ દુબઈ ગયા હતા અને ત્યારથી ત્યાં જ રહેતા હતા. હવે યુએઈમાં જ બે ભાઈઓની ધરપકડ કરવામાં આવી છે.