નોટો છાપતી પ્રેસથી સીધી ઘરે પહોંચી ગઈ નોટો, 3 મહિનામાં 90 લાખ ઉઠાવ્યા, પકડાઈ ગઈ અધિકારીની ચોરી

• બેંક નોટ પ્રેસ દેવાસમાં ચોરીના આરોપમાં પકડાયેલા અધિકારીની સજાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.ચોરી કરનાર અધિકારી મનોહર વર્માને આજીવન કેદની સજા ફટકારવામાં આવી છે. મનોહર વર્માએ બેંક નોટ પ્રેસમાંથી 90 લાખ 59 હજાર 300 રૂપિયાની ચોરી કરી હતી. સતત ત્રણ મહિના સુધી તે પ્રેસમાંથી નોટોના બંડલ ચંપલમાં નાખીને ઘરે લઈ જતો હતો. તે આ કામ એટલી ચતુરાઈથી કરતો હતો કે તે પકડાતો ન હતો.

• ફરજ પરના બે સીઆઈએસએફ જવાનોની સતર્કતાને કારણે એક દિવસ તેની ચાલાકી ઝડપાઈ ગઈ અને તમામ રહસ્યો ખુલ્લા પડી ગયા. આ ખુલાસા બાદ બેંક નોટ પ્રેસમાં ખળભળાટ મચી ગયો હતો. આ પછી મનોહર વર્માના ઘરેથી 64 લાખ રૂપિયાની રકમ મળી આવી હતી.

• આ રીતે ચોરતો હતો નોટો
• આરોપી મનોહર વર્મા બીએનપી વિભાગમાં ડેપ્યુટી કંટ્રોલર હતો. અસ્વીકારિત નોટો કાપવાની કામગીરી BNP વિભાગમાં કરવામાં આવે છે. વર્માનું કર્મચારી ID 4106 હતું. વર્માને 1984માં બેંક નોટ પ્રેસ દેવાસમાં ક્લાર્ક તરીકે ભરતી કરવામાં આવી હતી. પ્રમોશન મળ્યા બાદ તેઓ ડેપ્યુટી કંટ્રોલરના પદ સુધી પહોંચ્યા હતા. બેંક નોટ પ્રેસમાં પ્રવેશતા દરેક કર્મચારીઓની સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવે છે. સુરક્ષાની જવાબદારી CISFની છે. ફ્લોર પર સીસીટીવી કેમેરા પણ લગાવવામાં આવ્યા છે. તે જ સમયે અધિકારીઓની શ્રેણીમાં આવતા લોકોની તેટલી શોધ કરવામાં આવતી નથી. જેનો લાભ મનોહર વર્માએ લીધો હતો.

• બને તેટલી વહેલી તકે નોટોને ડસ્ટબિનમાં નાખતો
• વાસ્તવમાં દેવાસ બેંક નોટ પ્રેસમાં નોટોનું પ્રિન્ટિંગ છ ભાગમાં થાય છે. ચોથા અને પાંચમા તબક્કામાં અવ્યવસ્થિત નોંધોનું વર્ગીકરણ છે. આરોપી મનોહર વર્મા આ ભાગમાં તહેનાત હતા. આ વિભાગમાંથી તે તક મળતાં જ નોટોના બંડલ ડસ્ટબીનમાં ફેંકી દેતો હતો. આ પછી તે તે નોટો પોતાના લોકરમાં લઈને રાખતો હતો. મહિનાઓ સુધી વર્મા આવી રીતે નોટોના બંડલ કાઢતા રહ્યા. અધિકારી હોવાના કારણે તેમનું લોકર ચેક કરાયું ન હતું.

• 500, 200ની નોટો પર હાથ સાફ કરવા માટે વપરાય છે
• મનોહર વર્મા પાંચ અને બેસોની નોટોના બંડલની ચોરી કરતા હતા. જ્યાં પણ અવ્યવસ્થિત નોટોનું ચેકિંગ થતું હતું ત્યાં તક મળતાં જ તે ડસ્ટબીનમાં બંડલો નાખતો હતો. આ પછી ડસ્ટબીન લોકરમાં લઈ તે લોકરમાં જ ગુપ્ત રીતે નોટોના બંડલ રાખતો હતો. આ બધું ઘણા મહિનાઓ સુધી ચાલ્યું. પરંતુ કોઈએ ધ્યાન ન આપ્યું.

• જૂતામાં બંડલ વહન કરવા માટે વપરાય છે
• બૅન્કનોટ પ્રેસમાંથી બહાર આવતા દરેકની શોધ કરવામાં આવે છે. ડેપ્યુટી કંટ્રોલર હોવાથી મનોહર વર્માની તપાસ કરવામાં આવી ન હતી. મનોહર વર્મા તેમની ઓફિસમાં ખૂબ જ કાળજીથી બેસી રહેતા અને દરરોજ બૂટમાં બે-ત્રણ બંડલ નાખતા. બૂટમાં નોટોના બંડલ હોવાના કારણે કોઈ જોઈ શક્યું ન હતું. આ રીતે તે બેંક નોટ પ્રેસમાંથી પૈસા લઈને ઘરે પહોંચતો હતો.

• CISF જવાનોએ ચોરી પકડી
• વર્મા સૈનિકો પર નજર રાખતા હતા. ક્રોસિંગ દરમિયાન તે નોટોના બંડલ ડસ્ટબીનમાં ફેંકી દેતો હતો. 18 જાન્યુઆરી, 2018 ના રોજ, ફરજ પરના CISF જવાન મનેન્દ્ર સિંહ અને લીલીેશ્વર પ્રસાદે વારંવાર બોક્સ જોયા બાદ મનોહર પર શંકા કરી હતી. તેણે તેના અધિકારીઓને આની જાણ કરી. અધિકારીઓએ જ્યારે સીસીટીવી વીડિયોને ઉંડાણથી જોયો ત્યારે મનોહર વર્માની હાથવગી સામે આવી.

• રંગે હાથે ઝડપાયો
• સીઆઈએસએફે તેના સ્તરે તપાસ પૂર્ણ કરી. 19 જાન્યુઆરી 2018 ના રોજ, ડેપ્યુટી કંટ્રોલર મનોહર વર્મા નોટ પ્રેસમાંથી બહાર નીકળતી વખતે રંગે હાથે ઝડપાયા હતા. તે સમયે મનોહર વર્માના જૂતાની અંદરથી 200-200 રૂપિયાની નોટોના બે બંડલ મળી આવ્યા હતા. મનોહરની ધરપકડથી સાંસદથી લઈને દિલ્હી સુધી હલચલ મચી ગઈ હતી.

• 90 લાખથી વધુની ચોરી
• આ સમયગાળા દરમિયાન આરોપી મનોહર વર્માએ 90 લાખ 59 હજાર 500 રૂપિયાની ચોરી કરી હતી. તેની ધરપકડ બાદ તેના ઘરની તલાશી લેવામાં આવી હતી અને ત્યાંથી 64.5 લાખ રૂપિયા મળી આવ્યા હતા. આ સાથે તેના લોકરમાંથી 26 લાખ 9 હજાર 300 રૂપિયા મળી આવ્યા હતા. આ પૈસા તે પોતાના જૂતામાં લઈને તેના ઘરે પણ લઈ જવાનો હતો. તે પહેલા પકડાઈ ગયો. તમામ 500 અને 200 રૂપિયાની નોટો હતી. તપાસ દરમિયાન એવું પણ બહાર આવ્યું છે કે વર્માએ આ નોટોનો ખર્ચ પણ કર્યો છે.

• આવું આયોજન હતું
• નિયમ મુજબ ફાટેલી નોટોને સંપૂર્ણ રીતે નુકસાન પહોંચાડવી પડે છે. પ્રિન્ટિંગમાં ખોટી પ્રિન્ટ થયેલી નોટોને પહેલા પંચ કરવામાં આવે છે અને સંપૂર્ણપણે બિનઉપયોગી બનાવવામાં આવે છે. આ પછી તેની લાકડાંના વહેર મશીન વડે કાપીને બનાવવામાં આવે છે. ડેપ્યુટી કંટ્રોલર મનોહર વર્મા તેના વડા હતા. પંચિંગ મશીનને ખરાબ ગણાવીને પહેલા તેને બાજુ પર મુકી દીધું. તેણે નોટો કાપવાને બદલે ડસ્ટબીનમાં ફેંકવાનું શરૂ કર્યું. ફાઇલિંગ કરતા પહેલા તે નોટોને સૉર્ટ કરીને લોકરમાં રાખતો હતો. રેકોર્ડમાં તે નોટોના નંબર ડિસ્ટ્રોયમાં નાખતો હતો.

• આજીવન કેદની સજા
• કોર્ટે ચાર વર્ષ બાદ આરોપી મનોહર વર્માને આજીવન કેદની સજા ફટકારી છે. આ સાથે 75 હજાર રૂપિયાનો દંડ પણ ફટકારવામાં આવ્યો છે. ધરપકડ બાદ તેને ક્યારેય જામીન મળ્યા નથી.