આજના સમયમાં વીજળી આપણા જરૂરી સંસાધનોમાંથી એક બની ગઈ છે. તેના વિના આપણે જીવનની કલ્પના કરી શકતા નથી. રેસિડેન્શિયલ લેવલથી લઈને બિઝનેસ લેવલ સુધી તેનો ઉપયોગ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યો છે. એક તરફ આ વીજળી જીવનને ખૂબ જ સરળ બનાવે છે તો બીજી તરફ તે પર્યાવરણને પણ ઘણું નુકસાન પહોંચાડે છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને વૈજ્ઞાનિકો સ્વચ્છ ઉર્જા માટે ખાસ ઉપકરણ તૈયાર કરી રહ્યા છે.
આ ખાસ ઉપકરણ પૃથ્વી પર જ સૂર્ય જેવી ઉર્જા ઉત્પન્ન કરશે. આનાથી આવનારા સમયમાં ઘણા ફેરફાર થશે. આ પ્રોજેક્ટ એટલો મોટો છે કે એક દેશ નહીં પરંતુ 35 દેશો સાથે મળીને કરી રહ્યા છે. આ પ્રોજેક્ટ પર છેલ્લા દસ વર્ષથી કામ ચાલી રહ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકો ખાસ ચુંબક બનાવવામાં રોકાયેલા છે. આ વિશાળ મશીન આંતરરાષ્ટ્રીય થર્મોન્યુક્લિયર એક્સપેરિમેન્ટલ રિએક્ટર (ITER) નો ભાગ હશે. વૈજ્ઞાનિકોએ આ ચુંબકને કેન્દ્રીય સોલેનોઇડ નામ આપ્યું છે.
વૈજ્ઞાનિકોના મતે પ્લાઝમામાં આ ચુંબક દ્વારા એક શક્તિશાળી પ્રવાહ વહેશે. આ ફ્યુઝન પ્રતિક્રિયાને નિયંત્રિત અને આકાર આપવામાં મદદ કરશે. આમ કરવાથી સ્વચ્છ ઉર્જાનું નિર્માણ થશે. તેની શક્તિ પણ પ્રચંડ હશે. આ પ્રક્રિયામાં હાઇડ્રોજન પ્લાઝ્માને 150 મિલિયન સે સુધી ગરમ કરી શકાય છે. આ તાપમાન સૂર્યના આંતરિક ભાગ કરતા 10 ગણા ગરમ છે.
આ પ્રોજેક્ટની સૌથી આકર્ષક બાબત એ છે કે આ મશીન ચલાવવાથી ન તો કાર્બન ડાયોક્સાઈડ, નાઈટ્રસ ઓક્સાઈડ, મિથેન જેવા કોઈપણ ગ્રીનહાઉસ ગેસ બહાર ફેંકવામાં આવશે અને ન તો કોઈ કિરણોત્સર્ગી કચરો છોડવામાં આવશે. તેનાથી પર્યાવરણને ઘણો ફાયદો થશે. આ પ્રદૂષણ ઘટાડવાની સાથે સાથે સ્વચ્છ ઉર્જા પણ બનાવશે. આ માત્ર એટલું જ કારણ છે કે આટલી બધી સુવિધાઓને ધ્યાનમાં રાખીને આ મશીનને પૃથ્વીના સૂર્ય સાથે સરખાવવામાં આવી રહી છે. વૈજ્ઞાનિકો તેને પૃથ્વીનો સૂર્ય કહી રહ્યા છે.
આપણે અહીં જે ચુંબક વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ તે 59 ફૂટ લંબાઈ અને એક વ્યાસમાં ફિટ થશે. આ ચુંબકનું કુલ વજન લગભગ 1000 ટન હશે. તેની શક્તિની વાત કરીએ તો તે પૃથ્વીના ચુંબકીય ક્ષેત્ર કરતા 2 લાખ 80 હજાર ગણી વધુ શક્તિશાળી હશે. તેની અંદર 1000 ફૂટ લાંબી અને 1 લાખ ટન એરક્રાફ્ટ હવામાં 6 ફૂટ સુધી ઉંચકવાની શક્તિ હશે.
આ મશીન અગાઉ અમેરિકાના કેલિફોર્નિયામાં બનતું હતું પરંતુ હવે તેને ફ્રાન્સમાં શિફ્ટ કરવાની યોજના છે. અહીં તેને વર્ષ 2023 સુધીમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. તે જ સમયે 2025 સુધીમાં તેના દ્વારા ઉર્જા ઉત્પન્ન કરવાનું કહેવામાં આવી રહ્યું છે. તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે આ પ્રોજેક્ટ માટે 24 અબજ ડોલરનો ખર્ચ થશે. ભારતીય ચલણ મુજબ આ રકમ લગભગ 17 ટ્રિલિયન રૂપિયા હશે. ભારત, ચીન, જાપાન, કોરિયા, રશિયા, યુકે, યુએસએ અને સ્વિટ્ઝરલેન્ડ સહિત 35 દેશો આ ડ્રીમ પ્રોજેક્ટને વાસ્તવિક બનાવવા માટે મદદ કરી રહ્યા છે.
જો આ પ્રોજેક્ટ સફળ થશે તો પર્યાવરણ અને સામાન્ય જનતા બંને તેનો સીધો લાભ મેળવી શકશે. આ પ્રોજેક્ટ આપણને ભવિષ્ય તરફ એક ડગલું આગળ લઈ જશે.
0 Comments