ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદ વર્ષોથી ચાલી રહ્યો છે. ભારતના ઘણા ક્ષેત્ર એવા છે જેના પર ચીન દાવો કરે છે. તેમાંથી એક અરુણાચલ પ્રદેશ છે, જે ભારતનું 24મું રાજ્ય છે અને તે ભૌગોલિક રીતે પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં સૌથી મોટું રાજ્ય છે. ચીન ઘણા વર્ષોથી આની પાછળ છે. ખરેખર, તે તેને પોતાનો પ્રદેશ માને છે. ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને દક્ષિણ તિબેટ તરીકે ઓળખે છે.જોકે તિબેટે ઘણા વર્ષો પહેલા પોતાને એક સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર તરીકે ઘોષિત પણ કર્યું હતું, ચીન તેના પર વિશ્વાસ કરતું નથી અને તેના પર તેની સત્તાનો અધિકાર જણાવે છે. ચાલો આપણે જાણીએ કે ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને પોતાનું કેમ કહે છે? આ પાછળનો ઇતિહાસ શું છે?
શરૂઆતમાં ચીને અરુણાચલ પ્રદેશનો ઉત્તરી ભાગ તવાંગનો દાવો કર્યો હતો. ખરેખર, તવાંગ અહીંનું એક સુંદર શહેર છે, જે હિમાલયની તળેટીમાં સમુદ્ર સપાટીથી 3500 મીટરની ઉંચાઇ પર સ્થિત છે. અહીં એક વિશાળ બૌદ્ધ મંદિર પણ છે, જે 17 મી સદીમાં બનેલું છે. તે તિબેટના બૌદ્ધો માટે એક પવિત્ર સ્થળ છે.
એવું કહેવામાં આવે છે કે પ્રાચીન સમયમાં ભારતીય શાસકો અને તિબેટી શાસકોએ તિબેટ અને અરુણાચલ પ્રદેશ વચ્ચે કોઈ ચોક્કસ સીમા નક્કી કરી ન હતી. 1912 સુધી, તિબેટ અને ભારત વચ્ચે કોઈ પણ સ્પષ્ટ સીમાંકન રેખા દોરવામાં આવી ન હતી, કારણ કે આ વિસ્તારો પર મોગલ કે બ્રિટીશ બંને માંથી કોઈનો અધિકાર નહોતો. આને કારણે ભારત અને તિબેટના લોકો પણ સરહદ અંગે મૂંઝવણમાં મૂકાયા હતા.
1914 માં સીમા નક્કી કરવા માટે તિબેટ, ચીન અને બ્રિટીશ ભારતના પ્રતિનિધિઓ શિમલામાં મળ્યા હતા. તે સમયે, બ્રિટીશ શાસકો તવાંગ અને દક્ષિણ ભાગને ભારતનો ભાગ માનતા હતા, જેને તિબેટના પ્રતિનિધિઓએ પણ સ્વીકાર કર્યુ હતું, પરંતુ ચીન તેને સ્વીકારવા તૈયાર ન હતું. તેથી તેણે સભા છોડી દીધી. બાદમાં આ સમગ્ર ક્ષેત્રને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા મળી અને તે ભારત અને વિશ્વના નકશા પર આવી ગયું .
ચીન તિબેટને પણ સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર તરીકે માનતું નથી. આવી સ્થિતિમાં તે તવાંગ અંગેના તેમના નિર્ણયને પણ સ્વીકારતું નથી. તે હંમેશા ઇચ્છતું હતું કે તવાંગ તેના નિયંત્રણમાં આવે, તે તિબેટી બૌદ્ધોનું પવિત્ર સ્થળ છે. 1962 માં ભારત અને ચીન વચ્ચે યુદ્ધ થયું ત્યારે તવાંગને ચીન દ્વારા કબજે કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ પાછળથી પીછેહઠ કરી હતી. ત્યાર બાદ ભારતે આખા વિસ્તારને પોતાના નિયંત્રણમાં લઈ લીધો. આખી દુનિયા તવાંગને ભારતનો ભાગ માને છે, પરંતુ ચીન આજે પણ તેને સ્વીકારવા તૈયાર નથી.
0 Comments